2 ақпан – суыр күні

Байбақ немесе кәдімгі (дала) суыр – суыр тұқымдастарының кеміргіші, Еуразияның тың даласының мекендеушісі.

Бәлкім, сіздердің әрқайсыларыңыз өмірде кем дегенде бір рет суырды көрген шығарсыздар, өйткені олар Қазақстанның шөл далаларынан басқа барлық жерде мекендейді. Тауларға немесе ашық далаға серуендеуге барсаңыз, сіз үрейлі айқайларды естіп, өз індерінің жанында тұрған жануарларды көруіңіз мүмкін. Суырлар Орталық және Батыс Тянь-Шань тауларында, Алтайда және Солтүстік Қазақстанның далаларында кездеседі, бірақ мұның барлығы суырдың әртүрлі түрлері. Және барлық түрлерінің ішінде нағыз далалық түрі – байбақ суыры, оны солтүстікте – Ақмола, Қостанай, Солтүстік Қазақстан және көршілес облыстарда кездестіруге болады.

Бүгін біз сіздерге суыр күні мерекесі туралы айтып береміз. Суыр күні туралы алғашқы хабарлама 1841 жылдан басталады, ал мереке 1886 жылы Американың кішкентай Панксатони қаласының тұрғындарының арқасында АҚШ-тағы ресми мәртебеге ие болды. Бүгінгі таңда Канада мен Америка Құрама Штаттары үшін бұл дәстүрлі ұлттық мереке, ол жыл сайын 2 ақпанда атап өтіледі, бірақ осы мерекенің танымалдығы бұл елдерден басқа елдерге әлдеқашан таралып кеткен.

WebPlus.info жобасының деректері бойынша халық технологиясында былай делінген: шұңқырынан шыққан суырды бақылау кезінде, оның іс-әрекетіне назар аудару керек, осыған сәйкес сіз көптен күткен көктемнің жақындығын анықтай аласыз. Егер бұл күн бұлтты болып, суыр өз көлеңкесін көре алмаса да, өз інін тыныштықпен тастап кетсе, онда қыс жақында аяқталады, ал көктем осы жылы ерте басталатындығының белгісі. Егер күн шуақты болса және суыр өз көлеңкесін көріп, апанына тығылса, онда қыс тағы алты аптаға созылуы мүмкін деп саналады. Зерттеудің шынайлығы үшін сүйкімді жануарды белгілі бір әрекеттерге мәжбүрлемеу керек, керісінше оған осы мәселеде мүмкіндігінше еркіндік беру қажет, әйтпесе жүргізілген эксперименттің нәтижесі дұрыс болмауы мүмкін.

Бұл Күні біз осы халық дәстүрін сүйетіндердің атына жазылған құттықтауларға қосыламыз. Кеміргіштер бізге кашан көктем келетінің болжап берсін. Оқиғаны көңілді, бірақ жануарлар мен табиғатқа құрметпен атап өтейік. Бәрімізге жақсы ауа-райы, жақсы көңіл-күй және жақсы денсаулық тілейміз! Суыр күні құтты болсын!